Transformacje zdań w stronie czynnej na zdania w stronie biernej, pytania ogólne - czas Present Simple
Does she clean the windows once a week?
Does she clean them once a week?
1) Szukasz dopełnienia w zdaniu w stronie czynnej (w tym przypadku the windows lub them, które zamieniasz na they), które będzie podmiotem w zdaniu ze stroną bierną.
2) Jeżeli jest to rzeczownik w l. mnogiej bądź zaimek osobowy you, we, they, wówczas mamy coś takiego:
Are the windows/they...
Jeżeli byłby to rzeczownik w l. pojedynczej bądź zaimek osobowy he, she, it, wówczas użylibyśmy formy czasownikowej is:
Is the window/it...
Jeżeli byłby to zaimek osobowy I, wówczas użylibyśmy formy czasownikowej am:
Am I...
3) Teraz musisz wstawić (zaraz po podmiocie – the windows, albo they) tzw. 3 formę czasownika clean – jest to czasownik regularny, a wiec wstawiamy cleaned:
Are the windows/they cleaned...
4) Teraz wstawiasz słówko by:
Are the windows/they cleaned by...
5) Po słowie by wpisujesz zaimek osobowy lub rzeczownik w funkcji dopełnienia pochodzący od podmiotu zdania w stronie czynnej – w naszym przypadku jest to zaimek she, a jego forma dopełnieniowa to her; w ten sposób otrzymujemy poprawne zdanie przekształcone ze strony czynnej na stronę bierną:
Does she clean the windows once a week?
Are the windows/they cleaned by her?
6) Zaraz, zaraz – czegoś nam tu jeszcze brakuje! Otóż pozostała cześć zdania (once a week) wpisujesz (na ogół) w dalszej części zdania w stronie biernej – z resztą tak samo, jak to jest w stronie czynnej. Teraz to już na pewno wszystko:
Does she clean the windows once a week?
Are the windows/they cleaned by her once a week?
Trochę więcej przykładów:
1
Do your children drink milk every day?
Do they drink milk every day?
1) zmieniamy dopełnienie (milk) na podmiot (w praktyce wszystkie rzeczowniki oraz nazwy własne pozostają bez zmian, czyli milk; tylko zaimki osobowe (i to nie wszystkie) podlegają zmianom – me na I, him na he, her na she oraz us na we i them na they); no to mamy milk
2) milk jest w liczbie pojedynczej, czyli będziemy mieli:
Is milk...
3) 3 forma czasownika od drink to drunk (czasownik nieregularny):
Is milk drunk...
4) wstawiamy przyimek by:
Is milk drunk by...
5) zmieniamy podmiot (your children) na dopełnienie (po raz kolejny w praktyce wszystkie rzeczowniki oraz nazwy własne pozostają bez zmian, czyli your children; w przypadku zaimków osobowych (i to nie wszystkich) następują takie zmiany – I na me, he na him, she na her oraz we na us i they na them); no to mamy your children/them:
Is milk drunk by your children/them...
6) pozostała część zdania to every day:
Is milk drunk by your children/them every day?
2
Do people speak English in your country?
Do they speak English in your country?
1) zmieniamy dopełnienie (English) na podmiot (czyli English)
2) English jest w liczbie pojedynczej, czyli będziemy mieli:
Is English...
3) 3 forma czasownika od speak to spoken (czasownik nieregularny):
Is English spoken...
4) wstawiamy przyimek by - w przypadku takich słów jak people/someone/ somebody czy nawet they (które nie oznacza jakichś konkretnych osób) nie ma potrzeby stosować punktów 4) oraz 5)
Is English spoken (by)...
5) Is English spoken (by people/them)...
6) pozostała część zdania to in your country:
Is English spoken in your country?
3
Does Mrs Pawlowski grow any vegetables in the garden?
Does she grow any vegetables in the garden?
1) zmieniamy dopełnienie (any vegetables) na podmiot (czyli any vegetables)
2) any vegetables jest w liczbie mnogiej, czyli będziemy mieli:
Are any vegetables...
3) 3 forma czasownika od grow to grown (czasownik nieregularny):
Are any vegetables grown...
4) wstawiamy przyimek by:
Are any vegetables grown by...
5) zmieniamy podmiot (Mrs Pawlowski/she) na dopełnienie (czyli Mrs Pawlowski/her):
Are any vegetables grown by Mrs Pawlowski/her...
6) pozostała część zdania to in her garden:
Are any vegetables grown by Mrs Pawlowski/her in the garden?
4
Does her brother call me stupid?
Does he call me stupid?
1) zmieniamy dopełnienie (me) na podmiot (czyli I)
2) I jest w liczbie pojedynczej, i ma formę czasownikową am:
Am I...
3) 3 forma czasownika od call to called (czasownik regularny); w tym przypadku przymiotnik stupid znajdzie się zaraz za czasownikiem:
Am I called stupid...
4) wstawiamy przyimek by:
Am I called stupid by...
5) zmieniamy podmiot (her brother/he) na dopełnienie (czyli her brother/ him):
Am I called stupid by her brother/him?
6) nie ma pozostałej części zdania! Koniec.
5
Do the people in your class write computer programs?
Do they write computer programs?
1) zmieniamy dopełnienie (computer programs) na podmiot (czyli computer programs)
2) computer programs jest w liczbie mnogiej, czyli będziemy mieli:
Are computer programs...
3) 3 forma czasownika od write to written (czasownik nieregularny):
Are computer programs written...
4) wstawiamy przyimek by:
Are computer programs written by...
5) zmieniamy podmiot (the people in your class/they) na dopełnienie (czyli the people in your class/them); zauważ, że w tym przypadku występuje słowo people poprzedzone przedimkiem the, co oznacza, że zdanie bez tego dopełnienia (tak samo, jak bez them) nie miałoby sensu, bądź nie przekazywałoby kompletnej informacji:
Are computer programs written by the people in your class/them?
6) po raz kolejny nie mamy pozostałej części zdania!
Transformacje zdań w stronie czynnej na zdania w stronie biernej, pytania ogólne - czas Past Simple
Did the woman steal the painting from the library last night?
Did she steal it last night?
1) Szukasz dopełnienia w zdaniu w stronie czynnej (w tym przypadku the painting lub it, które pozostaje bez zmian, it), które będzie podmiotem w zdaniu ze stroną bierną.
2) Jeżeli jest to rzeczownik w l. pojedynczej bądź zaimek osobowy I, he, she, it wówczas mamy coś takiego:
Was the painting/it...
Jeżeli byłby to rzeczownik w l. mnogiej bądź zaimek osobowy you, we lub they, wówczas użylibyśmy formy czasownikowej were:
Were the paintings/they...
3) Teraz musisz wstawić (zaraz po podmiocie - the painting, albo it) tzw. 3 formę czasownika steal – jest to czasownik nieregularny, a wiec wstawiamy stolen:
Was the painting/it stolen...
4) Teraz wstawiasz słówko by:
Was the painting/it stolen by...
5) Po słowie by wpisujesz zaimek osobowy lub rzeczownik w funkcji dopełnienia pochodzący od podmiotu zdania w stronie czynnej – w naszym przypadku jest to zaimek she (jego forma dopełnieniowa to her) oraz rzeczownik the woman – czyli pozostaje the woman:
Did the woman steal the painting from the library last night?
Did she steal it last night?
Was the painting/it stolen by the woman/her...
6) Pozostałą cześć zdania (last night) wpisujesz w dalszej części zdania w stronie biernej – z resztą tak samo, jak to jest w stronie czynnej:
Did the woman steal the painting from the library last night?
Did she steal it last night?
Was the painting/it stolen by the woman/her last night?
Trochę więcej przykładów:
1
Did the police find Dr Henderson the other day?
Did they find him the other day?
1) zmieniamy dopełnienie (Dr Henderson/him) na podmiot (czyli Dr Henderson/he)
2) Dr Henderson oraz he są w liczbie pojedynczej, czyli będziemy mieli:
Was Dr Henderson/he...
3) 3 forma czasownika od find to found (czasownik nieregularny):
Was Dr Henderson/he found...
4) wstawiamy przyimek by:
Was Dr Henderson/he found by...
5) zmieniamy podmiot (the police/they) na dopełnienie (czyli the police/them):
Was Dr Henderson/he found by the police/them...
6) pozostała część zdania to the other day:
Was Dr Henderson/he found by the police/them the other day?
2
Did the Romans build these castles?
Did they build them?
1) zmieniamy dopełnienie (these castles/them) na podmiot (czyli these castles/they)
2) these castles oraz they są w liczbie mnogiej, czyli będziemy mieli:
Were these castles/they...
3) 3 forma czasownika od build to built (czasownik nieregularny):
Were these castles/they built...
4) wstawiamy przyimek by:
Were these castles/they built by...
5) zmieniamy podmiot (the Romans/they) na dopełnienie (czyli the Romans/them):
Were these castles/they built by the Romans/them?
6) nie ma pozostałej części zdania! Koniec.
3
Did your mother bake your birthday cake yesterday?
Did she bake it yesterday?
1) zmieniamy dopełnienie (your birthday cake/it) na podmiot (czyli your birthday cake/it)
2) your birthday cake oraz it są w liczbie pojedynczej, czyli będziemy mieli:
Was your birthday cake/it...
3) 3 forma czasownika od bake to baked (czasownik regularny):
Was your birthday cake/it baked...
4) wstawiamy przyimek by:
Was your birthday cake/it baked by...
5) zmieniamy podmiot (your mother/she) na dopełnienie (czyli your mother/her):
Was your birthday cake/it baked by your mother/her...
6) pozostała część zdania to yesterday:
Was your birthday cake/it baked by your mother/her yesterday?
Transformacje zdań w stronie czynnej na zdania w stronie biernej, pytania ogólne - czas Present Perfect Simple
Have your friends seen my father?
Have they seen him?
1) Szukasz dopełnienia w zdaniu w stronie czynnej (w tym przypadku my father lub him, które zamieniasz na he), które będzie podmiotem w zdaniu ze stroną bierną.
2) Jeżeli jest to rzeczownik w l. pojedynczej bądź zaimek osobowy I, he, she, it wówczas mamy coś takiego:
Has my father/he been...
Jeżeli byłby to rzeczownik w l. mnogiej bądź zaimek osobowy you, we lub they, wówczas użylibyśmy formy czasownikowej have... + been:
Have my parents/they been...
3) Teraz musisz wstawić (tym razem zaraz po been, nie po podmiocie) tzw. 3 formę czasownika – w przypadku czasów perfect jest to zawsze ta sama forma, co w zdaniu wyjściowym, czyli seen:
Has my father/he been seen...
4) Teraz wstawiasz słówko by:
Has my father/he been seen by...
5) Po słowie by wpisujesz zaimek osobowy lub rzeczownik w funkcji dopełnienia pochodzący od podmiotu zdania w stronie czynnej – w naszym przypadku jest to rzeczownik your friends (czyli pozostaje your friends) lub zaimek they (jego forma dopełnieniowa to them):
Have your friends seen my father?
Have they seen him?
Has my father/he been seen by your friends/them?
6) Następnie w tym punkcie uzupełnilibyśmy pozostałą cześć zdania.
Trochę więcej przykładów:
1
Has the mechanic checked the tyres on your car yet?
Has he checked them yet?
1) zmieniamy dopełnienie (the tyres on your car/them) na podmiot (czyli the tyres on your car/they)
2) the tyres on your car oraz they są w liczbie mnogiej, czyli będziemy mieli:
Have the tyres on your car/they been...
3) 3 forma czasownika – checked (czasownik regularny):
Have the tyres on your car/they been checked...
4) wstawiamy przyimek by:
Have the tyres on your car/they been checked by...
5) zmieniamy podmiot (the mechanic/he) na dopełnienie (czyli the mechanic/him):
Have the tyres on your car/they been checked by the mechanic/him...
6) pozostała część zdania to yet:
Have the tyres on your car/they been checked by the mechanic/him yet?
2
Has the dog eaten the whole bone already?
Has it eaten it already?
1) zmieniamy dopełnienie (the whole bone/it) na podmiot (czyli wszystko tak naprawdę pozostaje bez zmian, the whole bone/it)
2) the whole bone oraz it są w liczbie pojedynczej, czyli będziemy mieli:
Has the whole bone/it been...
3) 3 forma czasownika – eaten (czasownik nieregularny):
Has the whole bone/it been eaten...
4) wstawiamy przyimek by:
Has the whole bone/it been eaten by...
5) tym razem podmiot (the dog/it) równa się dopełnieniu (czyli zostaje the dog/it):
Has the whole bone/it been eaten by the dog/it...
6) pozostała część zdania to already (wyrażające zdziwienie):
Has the whole bone/it been eaten by the dog/it already?
3
Have our neighbours invited us to the party?
Have they invited us to the party?
1) zmieniamy dopełnienie (us) na podmiot (we)
2) we jest w liczbie mnogiej, czyli będziemy mieli:
Have we been...
3) 3 forma czasownika – invited (czasownik regularny):
Have we been invited...
4) tym razem będzie lepiej, jak wstawiamy pozostałą część zdania właśnie teraz:
Have we been invited to the party...
5) wstawiamy przyimek by:
Have we been invited to the party by...
6) i w końcu zmieniamy podmiot (our neighbours/they) na dopełnienie (czyli our neighbours/them); jednakże należy zauważyć, iż w niektórych sytuacjach podanie, przez kogo coś zostało zrobione/dokonane, jest zbędne:
Have we been invited to the party (by our neighbours/them)?
Transformacje zdań w stronie czynnej na zdania w stronie biernej, pytania ogólne - czas Present Continuous
Are they painting their house at the moment?
Are they painting it at the moment?
1) Szukasz dopełnienia w zdaniu w stronie czynnej (w tym przypadku their house lub it, które nie zmienia się), które będzie podmiotem w zdaniu ze stroną bierną.
2) Jeżeli jest to rzeczownik w l. pojedynczej bądź zaimek osobowy he, she, it wówczas mamy coś takiego:
Is their house/it being...
Jeżeli byłby to rzeczownik w l. mnogiej bądź zaimek osobowy you, we lub they, wówczas użylibyśmy formy czasownikowej are... + being:
Are their rooms/they being...
Jeżeli byłby to zaimek osobowy I, wówczas użylibyśmy formy czasownikowej am... + being:
Am I being...
3) Teraz musisz wstawić (tym razem zaraz po being, nie po podmiocie) tzw. 3 formę czasownika paint – jest to czasownik regularny, a wiec wstawiamy painted; nigdy nie wstawiamy formy ciągłej (czasownik + ing):
Is their house/it being painted...
4) Teraz wstawiasz słówko by:
Is their house/it being painted by...
5) Po słowie by wpisujesz zaimek osobowy lub rzeczownik w funkcji dopełnienia pochodzący od podmiotu zdania w stronie czynnej – w naszym przypadku jest to zaimek they (jego forma dopełnieniowa to them):
Is their house/it being painted by them...
6) Pozostałą cześć zdania (at the moment) wpisujesz w dalszej części zdania w stronie biernej – z resztą tak samo, jak to jest w stronie czynnej:
Is their house/it being painted by them at the moment?
Trochę więcej przykładów:
1
Is somebody following me now?
1) zmieniamy dopełnienie (me) na podmiot (czyli I)
2) I jest w liczbie pojedynczej, ale ma swoją specjalną formę osobową, czyli będziemy mieli:
Am I being...
3) 3 forma czasownika od follow to followed (czasownik regularny):
Am I being followed...
4) wstawiamy przyimek by - w przypadku takich słów jak people/someone/ somebody czy nawet they (które nie oznacza jakichś konkretnych osób) nie ma potrzeby stosować punktów 4) oraz 5)
Am I being followed (by)...
5) Am I being followed (by somebody)...
6) pozostała część zdania to now:
Am I being followed (by somebody) now?
2
Are the workers demolishing the old buildings?
Are they demolishing them?
1) zmieniamy dopełnienie (the old buildings/them) na podmiot (czyli the old buildings/they)
2) the old buildings/they są w liczbie mnogiej, czyli będziemy mieli:
Are the old buildings/they being...
3) 3 forma czasownika od demolish to demolished (czasownik regularny):
Are the old buildings/they being demolished...
4) wstawiamy przyimek by:
Are the old buildings/they being demolished by...
5) zmieniamy podmiot (the workers/they) na dopełnienie (czyli the workers/them); jednakże po raz kolejny trzeba zwrócić uwagę na to, iż w niektórych sytuacjach podanie, przez kogo coś jest robione, jest zbędne:
Are the old buildings/they being demolished (by the workers/them)?
6) nie ma pozostałej części zdania! Koniec.
W przypadku pozostałych czasów oraz czasowników modalnych transformacje przebiegają w podobny sposób, jak powyżej – najważniejsze jest to, aby zapamiętać szkielet, budowę zdań w stronie biernej:
czasy simple
odpowiednia forma czasownika be (am/are/is/was/were) + podmiot + 3 forma czasownika (tzn. imiesłów bierny) + dalsza część zdania (włącznie z przyimkiem by + dopełnienie, nie zawsze jednak konieczne)
czasy continuous
odpowiednia forma czasownika be (am/are/is/was/were) + podmiot + being + 3 forma czasownika (tzn. imiesłów bierny) + dalsza część zdania (włącznie z przyimkiem by + dopełnienie, nie zawsze jednak konieczne)
czasy perfect (bez continuous)
odpowiednia forma czasownika be – forma perfect (have/has) + podmiot + been + 3 forma czasownika (tzn. imiesłów bierny) + dalsza część zdania (włącznie z przyimkiem by + dopełnienie, nie zawsze jednak konieczne)
czasowniki modalne
odpowiedni czasownik modalny (np. could/will) + podmiot + be + 3 forma czasownika (tzn. imiesłów bierny) + dalsza część zdania (włącznie z przyimkiem by + dopełnienie, nie zawsze jednak konieczne)
Test yourself
1)Jakie czasowniki mogą występować w stronie biernej?
a)Takie, które nie mają w stronie czynnej dopełnienia.
b)Takie, które mają dopełnienie w stronie czynnej.
c)Wszystkie czasowniki mogą występować w stronie biernej.
2)Czy to prawda, że dopełnienie czasownika w stronie czynnej zmienia się w podmiot w stronie biernej?
a)Tak.
b)Nie.
3)Czy słowo by to:
a)przymiotnik?
b)przyimek?
c)przedimek?
4)Zdania w stronie biernej opierają się na użyciu odpowiedniej formy czasownika:
a)have/has.
b)do.
c)be.
5)W jakiej formie występuje czasownik główny w stronie biernej?
a)W takiej samej, jak w stronie czynnej.
b)W formie imiesłowu czynnego (np. doing, checking).
c)W formie imiesłowu biernego (np. done, checked).
6)W zdaniach w stronie biernej przy użyciu czasu ciągłego (continuous):
a)zawsze występuje słowo being.
b)zawsze występuje słowo been.
c)nigdy nie występują powyższe słowa.
7)W jakim czasie w zdaniu w stronie biernej może wystąpić podana fraza Have/Has + podmiot + been done?
a)W czasie perfect, np. Present Perfect.
b)W czasie simple, np. Past Simple.
c)W czasie continuous, np. Present Continuous.
8)Czy w zdaniach w stronie biernej, przy użyciu czasowników modalnych, występują formy osobowe czasownika be (np. am, was)?
a)Tak.
b)Nie.
9)Czy zmieniając dopełnienie zdania w stronie czynnej na podmiot w stronie biernej, rzeczowniki w l. pojedynczej (np. my mum), w l. mnogiej (np. my parents) czy imiona (np. Jennifer), zmieniają swoją formę?
a)Tak.
b)Nie.
10)Jaka będzie forma zaimka osobowego them (dopełnienie) w funkcji podmiotu?
a)Taka sama, czyli them.
b)Their.
c)They.