Postanowiłem, po głębszej analizie, zrobić listę słówek, które być może przydadzą sie komuś w przyszłości.
Skoncentrowałem się na organach administracji publicznej i samorządu terytorialnego.
Wyróżniamy 3 szczeble władzy [3 layers of government]
1. Centralny [Central]
2. Regionalny [Regional]
3. Lokalny [Local]
Ad1. Szczebel Centralny:
administracja rządowa (premier, ministrowie) - większośc odpowieników można znaleźc w konstytucji lub w Internecie na stronach rządowych (np. MSZ).
Ad2. Szczebel Regionalny:
-organem nadzoru jest wojewoda [voivode, (the) Voivode, provincial governor]
- wojewodzie podlega m.in. wicewojewoda [vice-voivode; provincial deputy governor]
- statut województwa [statutes of the voivodeship, charter of the province]
- organy samorządowe województwa [voivodeship authorities, self-government of the voivodeship/province, local government of the voivodeship/province] to:
-- sejmik województwa jako organ stanowiący [Sejmik of the Voivodeship (MSZ), Regional Parliament (T. Bałuk-Ulewiczowa TBU), provincial assembly, voivodeship parliament
--- w sejmiku zasiadają radni [councillors]
---- któremu przewodniczy przewodniczący [Chairman of the Sejmik (MSZ); Speaker of the Regional Parliament (TBU); Speaker of Provincial Assembly).
-- kolegialny organ wykonawczy - zarząd województwa [voivodeship board, governing board of voivodeship, government of the province]. Nie mylić z collective executive body, które przypisane jest dla spółek (komandytowych i akcyjnych)
-- Zarządowi województwa przewodzi marszałek województwa [(the) President of the Voivodeship / Voivodeship President (TBU)
- Urząd wojewódzki [Office of the Voivodeship (MSZ)
Ad3. Szczebel lokalny
- Powiat [poviat (MSZ), district, czasem też county, gdy przyjąc nomenklaturę angielską (por. Izdebski 2006: 68)
- W powiecie organem stanowiącym jest rada powiatu [poviat council/council of the poviat (MSZ); district council]
- Kolegialnym organem wykonawczym jest zarząd [poviat board - MSZ; (governing) board of the poviat (district)]
- jemu przewodniczy starosta [staroste - MSZ; starost; district governor; head of the poviat; poviat mayor)
Gmina miejska (urban) i wiejska (rural)
- gmina [gmina - MSZ; commune (UE; tłum. Konstytucji RP), municipality; local community (jako społeczność lokalna), district (UK; por. gmina Sieradz za Wielkiem Słownikiem Polsko-Angielskim WN PWN Oxford 2002: CXIII - Sieradz urban district)
- w gminie organem stanowiącym jest rada gminy [gmina council/council of the gmina - MSZ)
- organ wykonawczy to wójt (voit - MSZ; chief administrator / chief of a group of villages)
- w gminach wiejskich to burmistrz (mayor - MSZ)
- w gminach miejskich (town mayor)
- w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców to prezydent (president of the city - MSZ, city president). W Anglii jednakże, Burmistrzem Londynu jest The Mayor of London - w dodatku Lord :)
- Organem wykonawczym zebrania wiejskiego, czyli zgromadzenia ogółu mieszkańców wsi, jest sołtys [soltys - MSZ; head of the village; village administrator).
Komentarz:
Powyższe przykłady tłumaczeń odnoszą się do różnych strategii, które implikują określone wybory tłumacza. MSZ narzuciło swoją strategię, którą Z. Berdychowska nazywa mianem "tłumaczenia jako reprezentacji kultury", co w niektórych przypdkach wywołuje dość humorystyczny i egzotyczny obraz. Jak np. staroste, poviat, voit, gmina i soltys.
Trzeba dodać, że strategia ta nie jest realizowana. Tak np. w Dzienniku Ustaw Nr 200 z 2005 r., poz 1654 znaleźć można oficjalne tłumaczenie organu "wojewódzki inspektor transportu drogowego" jako county road transport inspector. Zatem nie zawsze możliwe jest całkowite zasymilowanie kultury języka prymarnego w języku docelowym. W sumie rodzi się pytanie, czy w ogóle projekcja kultury w języku tlumaczenia jest możliwa, a co za tym idzie konieczna (Szpila 2000: 542).
Wydawałoby się, że tak. Ale czy tak jest na pewno? Na to pytanie powinni odpowiedzieć sobie tłumacze-praktycy, którzy często gęsto borykają się z tego typu problemami, co przekłada się na - w przypadku przykładności - rzetelny przekład tekstu lub jego braku.
Pozdrawiam,
Merix