Cytat: profesorherny
We should hand in our essays by Friday. to czy drugi wariant jest niepoprawny? W takim razie skąd mam wiedzieć, czy sth/sb ma się znaleźć 'w' czasowniku frazowym czy po nim?
No niestety, jak mówi zielonosiwy - zasady nie ma, ale w razie potrzeby sprawdzić jest łatwo. Trzeba tylko wiedzieć jak i czego szukać.
Jeśli chodzi o phrasale to są takie, które potrzebują dopełnienia (TRANSITIVE - przechodni - w słowniku zaznaczone najczęściej literką [T] lub po prostu zapisane razem ze słowami sb/sth) i takie, które go nie potrzebują (INTRANSITIVE - nieprzechodni - zaznaczone [ I ] lub po prostu bez sb/sth).
np.
eat out - INTRANSITIVE, bo nie masz zapisanego w słowniku z wyrazami sb/sth, nie możesz powiedzieć
eat sth out
write sth down - TRANSITIVE, bo widzisz w słowniku sth lub sb
Jeśli wiesz, że phrasal potrzebuje dopełnienia, jak Twoje przykładowe "hand in", to w słowniku będziesz też mieć informację, czy phrasal jest SEPARABLE - rozłączny, czy INSEPARABLE - nierozłączny. Separable znaczy, że można przesuwać dopełnienie, inseparable znaczy, że nie wolno nic ruszać.
Najczęściej te, które można przesuwać są oznaczone strzałkami (jest tak w słownikach Longmana i Oxfordu):
hand sth < -> in lub hand sth <=> in
Dlaczego zdanie "
We should hand our essays by Friday in" jest niepoprawne? Bo przesuwać możesz tylko w obrębie wyrażenia. W tym konkretnym przypadku wynika to też z szyku zdania w j. ang., ale może nie wchodźmy w szczegóły.
Czyli krok po kroku, jak sobie z tym poradzić:
1. Rozpoznaję, że phrasal jest TRANSITIVE - potrzebuje sth lub sb - najczęściej tak się uczymy całego phrasala, razem z sth lub sb.
2. Sprawdzam czy jest strzałeczka < -> lub <=>.
3. Teraz mogę przesuwać, ale tylko w obrębie zwrotu. Czyli zamieniać dopełnienie (sb/sth) z przyimkiem (in, on with itd.).
Czyli Twoje zdanie może wyglądać tak:
We should hand our essays in by Friday.
We should hand in our essays by Friday.
nie
We should hand our essays by Friday in. - tak nie, bo wychodzisz poza wyrażenie. Poza tym, określniki czasowe zwykle stoją na końcu i nic już tam nie dajemy.
Jeśli chodzi o zwrot z koszulką...
Jak zajrzysz do słownika, to zobaczysz, że jest zapisane "have sth on", nie ma strzałeczek, dlatego wiemy, że nie możemy sobie przesuwać i nasze dopełnienie musi być w środku.
He had a green T-shirt on.
nie
He had on a green T-shirt. - bo nie ma strzałeczki
nie
He had a green T-shirt. - tu pomijając "on", mówisz tylko, że on miał, czyli posiadał koszulkę, a nie, że był w nią ubrany.
Mam nadzieję, że coś się rozjaśniło. Jak coś, to dopytuj.