Czasowniki frazowe a miejsce sth/sb

Temat przeniesiony do archwium.
Weźmy czasownik frazowy have on i zdanie - She had a green T-shirt on. Mamy do czynienia z konstrukcją have sth on. Czasownik jest tak jakby rozdzielony on nie występuje od razu po have tylko po drodze mamy jeszcze zieloną koszulkę. Z kolei w przypadku hand in tego nie ma np. zdanie - We should hand in our essays by Friday. Jest jakaś reguła, w którym miejscu ma znaleźć się sth/sb przy czasowniku frazowym czy równie dobrze można powiedzieć - She had a green T-shirt albo We should hand our essays by Friday in i będzie znaczyło to to samo?
nie ma reguly, ostatnie zdanie z hand in jest niepoprawne
tak samo nie powiesz np I run my best friend into, tylko I run into my best friend
We should hand in our essays by Friday. to czy drugi wariant jest niepoprawny? W takim razie skąd mam wiedzieć, czy sth/sb ma się znaleźć 'w' czasowniku frazowym czy po nim?
Cytat: zielonosiwy
nie ma reguly
Cytat: profesorherny
We should hand in our essays by Friday. to czy drugi wariant jest niepoprawny? W takim razie skąd mam wiedzieć, czy sth/sb ma się znaleźć 'w' czasowniku frazowym czy po nim?

No niestety, jak mówi zielonosiwy - zasady nie ma, ale w razie potrzeby sprawdzić jest łatwo. Trzeba tylko wiedzieć jak i czego szukać.

Jeśli chodzi o phrasale to są takie, które potrzebują dopełnienia (TRANSITIVE - przechodni - w słowniku zaznaczone najczęściej literką [T] lub po prostu zapisane razem ze słowami sb/sth) i takie, które go nie potrzebują (INTRANSITIVE - nieprzechodni - zaznaczone [ I ] lub po prostu bez sb/sth).
np.
eat out - INTRANSITIVE, bo nie masz zapisanego w słowniku z wyrazami sb/sth, nie możesz powiedzieć eat sth out
write sth down - TRANSITIVE, bo widzisz w słowniku sth lub sb

Jeśli wiesz, że phrasal potrzebuje dopełnienia, jak Twoje przykładowe "hand in", to w słowniku będziesz też mieć informację, czy phrasal jest SEPARABLE - rozłączny, czy INSEPARABLE - nierozłączny. Separable znaczy, że można przesuwać dopełnienie, inseparable znaczy, że nie wolno nic ruszać.

Najczęściej te, które można przesuwać są oznaczone strzałkami (jest tak w słownikach Longmana i Oxfordu):
hand sth < -> in lub hand sth <=> in

Dlaczego zdanie "We should hand our essays by Friday in" jest niepoprawne? Bo przesuwać możesz tylko w obrębie wyrażenia. W tym konkretnym przypadku wynika to też z szyku zdania w j. ang., ale może nie wchodźmy w szczegóły.

Czyli krok po kroku, jak sobie z tym poradzić:
1. Rozpoznaję, że phrasal jest TRANSITIVE - potrzebuje sth lub sb - najczęściej tak się uczymy całego phrasala, razem z sth lub sb.
2. Sprawdzam czy jest strzałeczka < -> lub <=>.
3. Teraz mogę przesuwać, ale tylko w obrębie zwrotu. Czyli zamieniać dopełnienie (sb/sth) z przyimkiem (in, on with itd.).

Czyli Twoje zdanie może wyglądać tak:
We should hand our essays in by Friday.
We should hand in our essays by Friday.
nie We should hand our essays by Friday in. - tak nie, bo wychodzisz poza wyrażenie. Poza tym, określniki czasowe zwykle stoją na końcu i nic już tam nie dajemy.

Jeśli chodzi o zwrot z koszulką...
Jak zajrzysz do słownika, to zobaczysz, że jest zapisane "have sth on", nie ma strzałeczek, dlatego wiemy, że nie możemy sobie przesuwać i nasze dopełnienie musi być w środku.
He had a green T-shirt on.
nie He had on a green T-shirt. - bo nie ma strzałeczki
nie He had a green T-shirt. - tu pomijając "on", mówisz tylko, że on miał, czyli posiadał koszulkę, a nie, że był w nią ubrany.

Mam nadzieję, że coś się rozjaśniło. Jak coś, to dopytuj.
Aaa i jeszcze przy phrasalach SEPARABLE, jeśli w miejsce dopełnienia chcesz dać zaimek typu him, her, them, us, it to MUSISZ dać go w środek.

I have to write down the message.
I have to write the message down.
ale I have to write it down.
nigdy I have to write down it.

You should tell off your daughter.
You should tell your daughter off.
ale You should tell her off.
nie You should tell off her.
Wielkie dzięki.
Temat przeniesiony do archwium.