Ogolnie nie ma na to jakichs utartych regul (a szkoda...), wiec trzeba nauczyc sie na pamiec, z ktorymi slowami te czasowniki sie lacza - chodzi mi tu zwlaszcza o make i do (przyklady mozna znalezc w slowniku). Bardzo pomaga regularne czytanie angielskich tekstow i sluchanie (jesli spotkasz sie z jakims wyrazeniem wiele razy, zapamietasz je).
Co do tych wymienionych:
LAY i PUT - "put" jest stosowane powszechniej, "lay" zazwyczaj tylko w okreslonych, utartych zwrotach, np.
"lay the table" - nakryc do stolu
"lay the foundations" - klasc fundamenty
"lay down the rules" - ustalic zasady
DO i MAKE.
Tu tylko pamieciowka pomoze (slowniki z przykladami!), chociaz warto pamietac, ze "make" oznacza "robic, wytwarzac", stad "make breakfast", "make some tea"
Speak Tell Say - podobnie, pamieciowka.
Znaczenie polskie moze pomocne, chociaz nie zawsze.
speak - mowic, rozmawiac
np. Do you speak Polish?
Don't speak/ talk to me like that. Nie mow tak do mnie.
He didn't speak/ talk to me all day. Nie rozmawial ze mna caly dzien.
She speaks like a child. Ona mowi jak dziecko (chodzi tu o sposob mowienia)
tell - opowiadac (ale nie zawsze)
Tell me a story. Opowiedz mi historie/ bajke.
Tell me about it. Opowiedz mi o tym.
She told me that her mother lives in Japan.
Powiedziala mi, ze jej matka mieszka w Japonii.
say - powiedziec
I didn't say that! Ja tego nie powiedzialem!
It's difficult to say. Trudno powiedziec.
He gave up shool, but didn't say why/ didn't tell me why.
Rzucil szkole, ale nie powiedzial mi dlaczego.
Light i Shine
Shine bardziej kojarzy mi sie ze slowem "swiecic"
Light jedynie w znaczeniu "rozswietlic" w powiedzeniu:
"he lights up the room" - gdy wchodzi do pokoju, od razu robi sie jasniej (weselej ;-)
Beat i Hit
Beat to raczej wielokrotne uderzanie, bicie
They beat him up - pobili go
Hit - pojedyncze uderzenie, (chociaz nie zawsze)
He was hit by a car - zostal uderzony (potracony) przez samochod.
Nie spotkalan sie z "last" w znaczeniu "rzucac".