Pozycja angielskiego przysłówka w zdaniu

Jak zapewne się domyślacie, przysłówków nie wstawiamy do zdania gdzie popadnie, na chybił trafił. Zagadnieniu miejsca przysłówka w zdaniu dobre gramatyki poświęcają nawet kilkanaście stron. Postaramy się w stosunkowo skondensowany sposób przedstawić obowiązujące w tej kwestii zasady i wyjątki.

Wiele przysłówków ma swoje stałe miejsce. Należą do nich przysłówki, którymi modyfikujemy przymiotniki, liczebniki, frazy nominalne, a także inne przysłówki. W takich przypadkach przysłówek stawiamy przed elementem, który ma być modyfikowany:

pozycja przysłówków, które modyfikują czasownik

Jeżeli chodzi o przysłówki, które modyfikują czasownik lub dodają informację o tym jak, gdzie lub kiedy odbywa się jakaś czynność, mogą one pojawić się w trzech miejscach w zdaniu — oczywiście w zdaniu angielskim, nie w tłumaczeniu na polski, gdzie bywa różnie! Są to:

• pozycja przed podmiotem, zatem początek zdania (front position)
• pozycja obok czasownika (mid position)
• pozycja po dopełnieniu, zatem koniec zdania (final position)

Teraz tylko pozostaje się dowiedzieć i zapamiętać, które przysłówki mogą wystąpić w tych konkretnych miejscach, a także które są bardziej kapryśne i skaczą z miejsca na miejsce.

przysłówek na końcu zdania — final position

Najwięcej przysłówków upodobało sobie final position.

- Na koniec zdania zawsze trafiają: as well, a lot, any more, any longer, too, yet, np:

- Najczęściej (będą odstępstwa) na koniec zdania wstawiamy przysłówki sposobu (adverbs of manner):

- Zazwyczaj pozycja ta jest też przeznaczona dla przysłówków czasu/częstotliwości (definite time/frequency adverbs):

przysłówki na początku zdania — front position

Na początku zdania możemy spotkać:

• przysłówki, którymi nawiązujemy do poprzedniego zdania, często w formie kontrastu czy dla przyciągnięcia uwagi. W takim kontekście pojawiają się np. frequently, usually, normally, ordinarily, sometimes, generally, occasionally.

  I don't like spending long hours in the kitchen. Usually, I just pop something into the microwave and that's it.	Nie lubię spędzać dużo czasu w kuchni. Zwykle po prostu wrzucam coś do mikrofali i to wszystko.
  We love international cuisine. Recently, we've had a delicious dinner in a Thai restaurant.	Uwielbiamy kuchnię międzynarodową. Ostatnio byliśmy na pysznej kolacji w restauracji tajskiej.
  I don't know what's got into Pete today. Normally, he's such a nice boy.	Nie wiem, co dzisiaj wstąpiło w Piotrka. Zazwyczaj to taki miły chłopak.

• przysłówki miejsca, którymi chcemy podkreślić lokalizację, np. w opisach miejsc:

  Outside, the building looked quite plain. Indoors, it was the most luxurious hotel I've ever seen.	Na zewnątrz budynek wyglądał całkiem zwyczajnie. W środku był to najbardziej ekskluzywny hotel, jaki widziałem.
  The front garden looks very neat. At the back are hidden piles of leaves waiting to be burnt.	Ogródek przed domem wygląda bardzo schludnie. Z tyłu ukryte są stosy liści, czekające na spalenie.
  Upstairs, there were several tiny bedrooms that could sleep up to fifteen people. Downstairs, the owners went for a spacious common room.	Na górze było kilka maleńkich sypialni, w których mogło nocować do piętnastu osób. Na dole właściciele zdecydowali się na przestronną świetlicę.

• przysłówki, którymi chcemy wywołać efekt dramatyczny, napięcie:

  Suddenly, the man moved forward.	Nagle mężczyzna ruszył do przodu.
  Hastily, he slid down the rope and ran down the street.	Pospiesznie zsunął się po linie i pobiegł ulicą.

• viewpoint adverbs:

  Personally, I'd rather not go there again.	Osobiście wolałbym tam nie wracać.
  Traditionally, it's a man's role to propose to a woman.	Zgodnie z tradycją to mężczyzna oświadcza się kobiecie.
  Officially, they never made that offer.	Według oficjalnej wersji, oni nigdy nie złożyli tej oferty.

• przysłówki always i never w trybie rozkazującym:

  Always tell me the truth!	Zawsze mów mi prawdę!
  Never lie to me again!	Nigdy więcej mnie nie okłamuj!

• niektóre przysłówki częstotliwości (adverbs of definite frequency), użyte w tej pozycji w celu uniknięcia dwuznaczności. W przykładach poniżej przysłówek na początku zdania odnosi się do orzeczenia w zdaniu nadrzędnym. Postawienie go na końcu wprowadziłoby dwuznaczność — mógłby się wtedy odnosić do czasownika w zdaniu podrzędnym, zmieniając znaczenie zdania. Trochę zawiłe? Spójrzcie na przykłady, które powinny to rozjaśnić:

  Every summer I visit my sister who lives in London.	W każde lato odwiedzam siostrę, która mieszka w Londynie. (Przysłówek na końcu zdania spowodowałby zamieszanie: "...która mieszka w Londynie w każde lato".)
  Once a week we get some takeaway from a bar which serves excellent sushi.	Raz w tygodniu kupujemy coś na wynos w barze, który serwuje doskonałe sushi. (Przysłówek na końcu zdania spowodowałby zamieszanie: "...który serwuje doskonałe sushi raz w tygodniu".)
  Twice a year I go for a check-up to the dentist you recommended me.	Dwa razy w roku chodzę na kontrolę do tego dentysty, którego mi polecałaś. (Przysłówek na końcu zdania spowodowałby zamieszanie: "...którego mi polecałaś dwa razy w roku".)

przysłówek w środku zdania — mid position

Jak było wspomniane wcześniej, mid position oznacza, że przysłówek znajduje się przy orzeczeniu. Jak bardzo ,,przy“? Z której dokładnie strony? Już rozwiewamy wątpliwości.

Jeśli orzeczeniem jest czasownik prosty, przysłówek pojawi się tuż przed nim:

Jeśli orzeczeniem jest czasownik to be, przysłówek znajdzie się tuż za nim:

Jeśli orzeczenie składa się z więcej niż jednego członu, przysłówek wstawić należy bezpośrednio po pierwszym czasowniku posiłkowym lub modalnym:

Jeśli w kilkuczłonowym orzeczeniu czasownik modalny lub posiłkowy ma formę przeczącą, większość przysłówków zajmie miejsce po tej formie:

Przysłówki sometimes, still, certainly, definitely, probably pojawią się jednak przed formą przeczącą:

Są oczywiście jeszcze inne wyjątki. Na przykład jeśli chcemy powiedzieć coś z naciskiem, żeby przekazywanej informacji dodać mocy, przysłówek w mid position może przenieść się przed to be lub przeczącą formę operatora:

Popatrzcie teraz na więcej przykładów z przysłówkami w mid position.

• przysłówki częstotliwości, np. sometimes, usually, always, frequently, generally, hardly ever, never, often, normally, seldom, rarely, occasionally:

  I hardly ever go to the cinema alone.	Rzadko kiedy chodzę sama do kina.
  We never go to the mountains in winter.	Nigdy nie jeździmy zimą w góry.
  It often rains here in June.	Często pada tutaj w czerwcu.
  We don't normally accept dogs here.	Zwykle nie zgadzamy się tutaj na pobyt psów.
  You're always late!	Zawsze się spóźniasz!

• przysłówki stopnia, np. almost, absolutely, completely, really, quite, totally, slightly, hardly, just:

  I hardly know her!	Ledwie ją znam!
  There is absolutely no reason to accept their offer.	Nie ma absolutnie żadnego powodu, żeby przyjąć ich ofertę.
  I partly agree with you.	Częściowo się z tobą zgadzam.
  She really wants you to be happy.	Ona naprawdę chce, żebyś był szczęśliwy.
  She totally supports me.	Ona mnie całkowicie popiera.

• przysłówki pewności: certainly, definitely, probably:

  We will definitely recommend your hotel to our friends.	Zdecydowanie polecimy wasz hotel swoim znajomym.
  She probably forgot to tell you what happened.	Prawdopodobnie zapomniała powiedzieć ci, co się stało.
  It certainly wasn't an easy thing to say.	Z pewnością nie było łatwo to powiedzieć.

• jednowyrazowe przysłówki czasu — just, soon, already, finally, immediately, still, now:

  I have just seen Derek. Has he come back?	Właśnie widziałem Dereka. Wrócił?
  He immediately called the police.	Natychmiast zadzwonił na policję.
  Don't worry about Ian. I've already spoken to him.	Nie martw się Ianem. Już z nim rozmawiałem.
  We finally managed to negotiate better conditions.	W końcu udało nam się wynegocjować lepsze warunki.
  We are still waiting for the results.	Nadal czekamy na wyniki.

• wyjątkowo przysłówki sposobu (odstępstwo wspomniane przy opisie final position) zakończone na -ly:

  Josh slowly spread his arms in front of the mirror and started singing.	Josh powoli rozpostarł ramiona przed lustrem i zacząl śpiewać.
  Jessica carefully counted the required sum.	Jessica starannie odliczyła wymaganą kwotę.
  The children excitedly unwrapped their presents.	Dzieci z podekscytowaniem odpakowały swoje prezenty.
  We happily accepted their invitation to lunch.	Z radością przyjęliśmy ich zaproszenie na lunch.

kolejność przysłówków w zdaniu

Dodatkowo, w przypadku kilku przysłówków różnego typu, kierujemy się następującą kolejnością:

lub

W tym przypadku możliwe jest też wypchnięcie przysłówka czasu na początek zdania:

A gdy chcemy użyć kilku przysłówków miejsca, przyda się zasada „od najmniejszego do największego”:

zmiana znaczenia przysłówka w zależności od miejsca w zdaniu

Warto też zwrócić uwagę, że niektóre przysłówki zmieniają znaczenie lub funkcję w zależności od miejsca, w którym się znajdują:

Zostawiamy Was z tą dużą dawką wiedzy. Jeśli coś nam się przypomni, dopiszemy przy najbliższej sposobności.