Czasownik posiłkowy have
W tej zakładce przyjrzymy się pomocniczej funkcji czasownika have, czyli sytuacjom, w których posiłkujemy się tym czasownikiem do utworzenia orzeczenia w niektórych czasach lub konstrukcjach gramatycznych.
have jako czasownik posiłkowy
Have jako czasownik posiłkowy (w pytaniach poddaje się inwersji, a w przeczeniach łączy z not) służy do:
1) Tworzenia czasu present perfect (w 3. os. l. poj. przybiera wtedy formę has)
| playI have lost the tickets. What shall we do now? | Zgubiłem bilety. Co teraz zrobimy? |
| playMike has moved out. I don't know his current address. | Mike się wyprowadził. Nie znam jego aktualnego adresu. |
| playWe haven't heard from him since June. | Od czerwca nie mamy od niego żadnych wiadomości. |
| playIt hasn't been the best year for us. | To nie był dla nas najlepszy rok. |
| playHave you finished yet? | Skończyliście już? |
| playHas the teacher left? | Czy nauczycielka wyszła? |
i past perfect (przybiera wtedy formę had):
| playBy the time we reached the station, the train had left. | Zanim dotarliśmy na dworzec, pociąg odjechał. |
| playBefore I met you, I had never thought life could be so exciting. | Zanim cię poznałem, nie sądziłem, że życie może być tak ekscytujące. |
| playI didn't come to the meeting because you hadn't told me about it! | Nie przyszedłem na spotkanie, bo mi o nim nie powiedziałeś! |
| playHad you been to that museum before Mike took you there? | Byłeś w tamtym muzeum, zanim Mike cię tam zabrał? |
| playWe hadn't taken an umbrella, so we got soaked in the heavy rain. | Nie wzięliśmy parasola, więc przemokliśmy w ulewnym deszczu. |
| playHad the victim regained consciousness by the time the ambulance arrived? | Czy ofiara odzyskała przytomność, zanim przyjechało pogotowie? |
2) Tworzenia czasu present perfect continuous (w 3. os. l. poj. przybiera wtedy formę has)
| playWe have been waiting here for almost an hour! | Czekamy tutaj prawie od godziny! |
| playJosh has been working on this project since last week. | Josh pracuje nad tym projektem od zeszłego tygodnia. |
| playThe scanner hasn't been working since yesterday. | Skaner od wczoraj nie działa. |
| playBut I haven't been seeing him for two years! I've only just met him! | Ale ja nie spotykam się z nim od dwóch lat! Dopiero co go poznałam! |
| playHow long have you been sitting here? | Jak długo tu siedzisz? |
| playHas she been smoking? This place stinks of cigarettes. | Czy ona paliła papierosy? Śmierdzi tu papierosami. |
i past perfect continuous:
| playBy the time she joined us, we had been looking for the right candidate for months! | Zanim do nas dołączyła, od miesięcy szukaliśmy właściwej osoby. |
| playYou could see by the look on Derek's face that they had been fighting. | Z wyrazu twarzy Dereka było jasne, że się kłócili. |
| playHe apologised for being late but we said we hadn't been waiting long. | Przeprosił za spóźnienie, ale powiedzieliśmy, że nie czekamy długo. |
| playHow long had you been seeing Sandra by the time you decided to propose? | Jak długo spotykałeś się z Sandrą, zanim zdecydowałeś się jej oświadczyć? |
3) Tworzenia strony biernej w present perfect (w 3. os. l. poj. przybiera wtedy formę has)
| playThe corridors have just been painted. | Korytarze zostały właśnie pomalowane. |
| playThe old school has been knocked down. | Stara szkoła została zburzona. |
| playWe haven't been offered any compensation. | Nie zaproponowano nam żadnej rekompensaty. |
| playHis latest book hasn't been translated yet. | Jego najnowsza książka nie została jeszcze przetłumaczona. |
| playHave the goods been delivered yet? | Czy dostarczono już towar? |
| playHas she been robbed? | Czy ją okradziono? |
i past perfect:
| playBy the time we got back, all the traces had been removed. | Zanim wróciliśmy, wszystkie ślady zostały usunięte. |
| playThey informed us the conference had been postponed. | Poinformowali nas, że konferencja została przełożona. |
4) Tworzenia bezokolicznika w formie przeszłej, czyli perfect infinitive:
| perfect/past infinitive | play(to) have told | play(to) have been told |
| perfect/past continuous infinitive | play(to) have been telling | - |
Przykłady zastosowania:
| How could you let him kiss you? I'd rather have died! | Jak mogłaś mu pozwolić się pocałować? Ja bym wolała urzeć! |
| There's nobody in. They must have gone to church. | Nie ma nikogo. Pewnie poszli do kościoła. |
| He should have been told the truth long ago. | Powinno się mu powiedzieć prawdę dawno temu. |
| Don't worry about what he said. He must have been joking. | Nie martw się tym, co powiedział. Na pewno żartował. |
Podsumowując, słówko have/has/had występuje jako czasownik posiłkowy w czasach perfect i konstrukcjach, które wymagają użycia bezokolicznika w formie przeszłej, czyli perfect infinitive. Have w tych kontekstach nie znaczy absolutnie nic, a jego funkcja jest wyłącznie gramatyczna:
| playHe has gone fishing. | Poszedł na ryby. |
| playI have just finished my homework. | Właśnie skończyłem odrabiać zadanie domowe. |
| playShe had left before we arrived. | Wyjechała, zanim przyjechaliśmy. |
| playThey had been walking all day before they looked for a place to rest. | Szwędali się cały dzień, zanim poszukali miejsca do odpoczynku. |
| playHas she received the message? | Czy ona otrzymała wiadomość? |
| Why did you leave her there all alone? She could have got lost! | Dlaczego ją tam zostawiłeś samą? Mogła się zgubić! |
Więcej informacji o czasach, których użyliśmy w przykładach oraz o innych konstrukcjach gramatycznych, w których have jest jednym z elementów rozbudowanego orzeczenia (nie czasownikiem głównym!), znajdziecie na innych stronach naszego serwisu: Present Perfect, Present Perfect Continuous, Past Perfect, Past Perfect Continuous, Future Perfect, Future Perfect Continuous, strona bierna w czasach z grupy perfect, trzeci okres warunkowy.
