Matura 2023
https://cke.gov.pl/images/_EGZAMIN_MATURALNY_OD_2023/podstawa_programowa/jezyk-obcy-nowozytny.pdf
uwzględnić zmiany: https://cke.gov.pl/images/_EGZAMIN_MATURALNY_OD_2023/Informatory/Aneks/Aneks_2023_2024_jezyk_angielski_EM.pdf
https://www.pearson.pl/jezyk-angielski/strefa-nauczyciela/reforma-edukacji/wszystko-o-maturze-2023#tab-c13272
może tło?
https://www.pearson.pl/jezyk-angielski/strefa-nauczyciela/reforma-edukacji/podstawa-programowa/szkoly-ponadpodstawowe
Absolwenci czteroletniego liceum ogólnokształcącego w 2023 r. oraz absolwenci pięcioletniego technikum w 2024 r. to pierwsze roczniki uczniów, które zmierzą się z nową formułą egzaminu maturalnego.
Jak będzie wyglądała matura w Formule 2023? Czy wprowadzone zmiany powinny wzbudzać lęk? Po angielsku mówi się better the devil you know, czyli że lepsze jest to niebezpieczeństwo, które znamy. Żeby dobrze przygotować się do matury, warto znać strukturę i przebieg egzaminu, wymagania, kryteria i zasady oceniania. Na pewno łatwiej będzie wtedy wziąć byka za rogi (skoro już jesteśmy przy powiedzeniach).
Zacznijmy od ogólnego przedstawienia zmian w egzaminie maturalnym, a konkretnie w egzaminie z języka obcego nowożytnego, zgodnie z profilem naszego serwisu internetowego.
matura 2023 z angielskiego — podstawa programowa i inne źródła informacji
Wszelkie informacje dotyczące struktury czy zasad oceniania egzaminu maturalnego znaleźć można w Informatorze o egzaminie maturalnym z języka angielskiego. Nie jest to jedyny dokument, który zawiera wytyczne dla przyszłych maturzystów. Informator mówi, że odpowiednie przygotowanie do egzaminu maturalnego jest możliwe tylko poprzez realizację wszystkich wymagań przedstawionych w podstawie programowej. Warto zatem zapoznać się z wymaganiami ogólnymi i szczegółowymi z podstawy programowej, która jest wspólna dla wszystkich języków obcych nowożytnych. Zarówno Informator, jak i podstawa programowa, są dostępne na stronie Centralnej Komisji Egzaminacyjnej.
Wymagania ogólne z podstawy programowej dotyczą oczekiwań w zakresie znajomości środków językowych, stopnia rozumienia wypowiedzi ustnej i pisemnej, umiejętności tworzenia wypowiedzi ustnych i pisemnych oraz reagowania i przetwarzania wypowiedzi.
Wymagania szczegółowe precyzują wymagania ogólne, wskazując zakres tematów oraz funkcji językowych, których znajomość jest oczekiwana od osób przystępujących do egzaminu maturalnego. Zarówno wymagania ogólne, jak i szczegółowe, przedstawione są osobno dla poziomu podstawowego i rozszerzonego.
Dodatkowo, w czerwcu 2022 r. został wydany Aneks do Informatora o egzaminie maturalnym z języka angielskiego w Formule 2023 obowiązujący w latach szkolnych 2022/2023 i 2023/2024, później jeszcze aktualizowany w sierpniu 2022, który wprowadza pewne zmiany dla uczniów zdających maturę właśnie we wskazanych latach.
matura 2023 z angielskiego — poziom
Matura z języka obcego nowożytnego, do której przystąpią absolwenci szkół ponadpodstawowych w roku szkolnym 2022/2023, od poprzednich wersji egzaminu różnić się będzie przede wszystkim poziomem trudności względem skali ESOKJ (Europejski System Opisu Kształcenia Językowego), tak na poziomie podstawowym, jak i rozszerzonym. Egzamin podstawowy w latach 2022/2023 i 2023/2024 wymagał będzie znajomości języka na poziomie B1 (w przypadku zadań receptywnych, czyli rozumienia ze słuchu i rozumienia tekstu czytanego będzie to nawet poziom B1+), a nie — jak dotychczas — zaledwie A2. Na maturze rozszerzonej trzeba się będzie wykazać odpowiednio znajomością języka obcego na poziomie B2 i B2+, podczas gdy dotąd wystarczył poziom B2 w zakresie wszystkich arkuszy egzaminu.
W kolejnych latach, czyli od egzaminu w roku szkolnym 2024/2025, przewiduje się podwyższenie poziomu odpowiednio do B1+/B2 na poziomie podstawowym i B2+/C1 na poziomie rozszerzonym.
Jest to zmiana, która mimo niewielu ingerencji w strukturze egzaminu, będzie miała odbicie w poziomie trudności tekstów w zadaniach do słuchania i czytania. W porównaniu z wcześniejszymi latami, egzamin maturalny w Formule 2023 będzie oparty w większym stopniu na tekstach autentycznych bądź nieznacznie adaptowanych, również na poziomie podstawowym. Od ucznia będzie wymagana znajomość bogatszego słownictwa i lepszej orientacji w zakresie struktur gramatycznych.
matura 2023 z angielskiego — zmiany w długości tekstów
Jakościowa zmiana w poziomie trudności egzaminu maturalnego z języka obcego od 2023 roku będzie miała przełożenie na długość tekstów do słuchania i czytania. Na poziomie podstawowym czas potrzebny na wysłuchanie tekstu wzrośnie z 20 do 25 minut, a dla poziomu rozszerzonego z 25 do 30 minut. Teksty do przeczytania wydłużą się z 900-1200 słów do 1200-1450 słów na poziomie podstawowym, a dla poziomu rozszerzonego ten zakres zwiększy się z dotychczasowego 1300-1600 na 1600-1800 słów.
Na poziomie podstawowym matury w nowej formule, od egzaminu dla roku szkolnego 2024/2025 trzeba też będzie więcej napisać. Wypowiedź w formie pisemnej, czyli tekst użytkowy, będzie musiał zawierać od 100 do 150 wyrazów, a nie 80-130 słów jak dotychczas (dla uczniów przygotowujących się do matury w latach 2022/2023 i 2023/2024 nadal obowiązuje dotychczasowy limit słów dla wypowiedzi pisemnej, czyli zakres 80-130 słów).
matura 2023 z angielskiego — nowe typy zadań i liczba pytań (test items)
Główna zmiana w porównaniu z wcześniejszymi latami egzaminu maturalnego to pojawienie się większej liczby zadań otwartych, a zniknięcie bardzo lubianych przez uczniów zadań zamkniętych typu prawda/fałsz.
Zadania otwarte znajdą się zarówno na poziomie rozszerzonycm, jak i podstawowym. Ponadto, pojawią się w częściach sprawdzających wszystkie kompetencje językowe (czytanie, znajomość słownictwa i gramatyki oraz możliwa jedna wiązka z zadaniami otwartymi w części słuchanie*), a nie tylko — jak dotąd — w wypowiedzi pisemnej oraz w części, gdzie sprawdzana jest znajomość środków językowych na poziomie rozszerzonym.
Zadania otwarte (luki, transformacje, słowotwórstwo, tłumaczenia) będą wymagały wpisania brakujących informacji w puste pola w tekście lub udzielenia krótkich odpowiedzi na pytania dotyczące wysłuchanego lub przeczytanego tekstu. Nie można już więc będzie liczyć na łut szczęścia i „strzelanie”, jak to miało miejsce w przypadku zadań typu prawda/fałsz.
* z Aneksu: W części pisemnej egzaminu na poziomie podstawowym i rozszerzonym umiejętność rozumienia ze słuchu sprawdzana jest za pomocą wyłącznie zadań zamkniętych, np.: • wybór wielokrotny • dobieranie • prawda/fałsz; LUB zadań zamkniętych, np.: • wybór wielokrotny • dobieranie ORAZ zadań otwartych, np.: • zdania/tekst z lukami • odpowiedzi na pytania. Liczba zadań: 15 zadań (3–4 wiązki, w tym możliwa 1 wiązka z zadaniami otwartymi).
W egzaminie maturalnym z języka obcego od 2023 roku przewidziano także nowe typy zadań o nazwie set leksykalny (lexical set) czy gramatykalizacja. Mimo dziwnie brzmiących nazw, ćwiczenia te będą po prostu wymagały wykazania się dobrą znajomością słownictwa. Gramatykalizacja to uzupełnianie zdań odpowiednią formą wyrazów podanych w nawiasach, natomiast set leksyklany będzie polegał na użyciu wyrazów w wielu kontekstach — w przypadku egzaminu na poziomie podstawowym trzeba będzie znać jeden wyraz, który pasuje do dwóch różnych zdań, a dla poziomu rozszerzonego będą to trzy zdania z lukami do uzupełnienia jednym wyrazem.
Wzrośnie ogólna liczba test items, czyli pytań, luk, itp., które wymagają odpowiedzi w obrębie zadania. Na poziomie podstawowym będzie ich 48, a nie — jak dotychczas — 40, a na poziomie rozszerzonym 47, czyli o 10 więcej niż we wcześniejszych edycjach egzaminu. Gdzie te dodatkowe test items się zmieszczą? Oprócz tego, że niektóre zadania będą wydłużone o 1-3 items, zmianie ulegnie liczba samych zadań: pojawi się 1 zadanie więcej w arkuszu rozumienie tekstu pisanego i 1 zadanie więcej na znajomość środków językowych.
matura 2023 z angielskiego — ile punktów można zdobyć w poszczególnych arkuszach
W egzaminie maturalnym z języka angielskiego od 2023 roku nastąpi przesunięcie procentowego udziału poszczególnych części w sumarycznym wyniku egzaminu.
Oto zestawienie udziału poszczególnych części egzaminu pisemnego w wyniku sumarycznym:
Egzamin na poziomie podstawowym: słuchanie 25%, czytanie 33%, środki językowe 22%, wypowiedź pisemna 20% (razem 100%)
Egzamin na poziomie rozszerzonym: słuchanie 25%, czytanie 30%, środki językowe 23%, wypowiedź pisemna 22% (razem 100%).
Większą wagę w porównaniu z wcześniejszymi egzaminami maturalnymi zyskają zadania w arkuszu poświęconym rozumieniu tekstu czytanego. Do tej pory udział zadań sprawdzających rozumienie tekstu czytanego w wyniku sumarycznym wynosił 30% na egzaminie podstawowym i 26% na egzaminie rozszerzonym. Od 2023 punkty uzyskane za takie zadania wzrosną odpowiednio do 33% i 30%.
Jak widać, procentowy udział poszczególnych arkuszy w wyniku sumarycznym jest dość wyrównany, jednak największy udział mają zadania, które sprawdzają umiejętności receptywne (bierna znajomość języka), czyli słuchanie i czytanie — odpowiednio 25% i 33% na poziomie podstawowym oraz 25% i 30% na poziomie rozszerzonym. Mniejszy udział mają zadania, które weryfikują znajomość słownictwa i gramatyki: 22% dla poziomu podstawowego i 23% dla poziomu rozszerzonego, a zadania produktywne z arkusza wypowiedzi pisemnej dają w wyniku sumarycznym tylko 20% na poziomie podstawowym i 22% na poziomie rozszerzonym.
Nowością w egzaminie na poziomie rozszerzonym ma być wprowadzenie progu zdawalności. Aby cały egzamin maturalny był uznany za zdany, w nowej formule trzeba uzyskać minimum 30% za rozszerzenie. Na poziomie podstawowym nic się w tej kwestii nie zmienia — próg zdawalności pozostaje na poziomie 30%.
Zmiany w egzaminie maturalnym od 2023r. obejmą także sposób oceniania wypowiedzi w formie pisemnej na poziomie podstawowym. W nowej formule egzaminu maturalnego będzie można uzyskać za to zadanie maksymalnie 12 punktów (czyli o 2 punkty więcej w porównaniu z obecną maturą): 5 punktów za umiejętność pełnego przekazania informacji, 2 punkty za spójność i logikę wypowiedzi), 3 punkty za zakres środków językowych oraz 2 punkty za poprawność językową. Udział procentowy wypowiedzi pisemnej w wyniku sumarycznymy nie zmienia się — pozostaje na poziomie 20%.
Wypowiedź pisemna na poziomie rozszerzonym nie ulegnie dużym modyfikacjom. Bez zmian ma pozostać limit słów (200-250) oraz system oceniania. Udział tego zadania w wyniku sumarycznym spadnie jednak z 26% na 22%, z czego zapewne ucieszą się osoby, dla których wypowiedź pisemna nie jest ulubioną formą.