False Friends, czyli 50 podstępnych słówek w języku angielskim
Kilka słów o złudnych podobieństwach między polskimi i angielskimi wyrazami
Prawdopodobnie znacie metodę zapamiętywania nowych słów z języka obcego przez tworzenie skojarzeń. Kiedy pojawia się wyraz, którego chcemy lub musimy się nauczyć, próbujemy znaleźć jakiś trop, który zaprowadzi nas do przypisanego mu znaczenia. Nowy wyraz może np. przypominać nam w brzmieniu lub pisowni inne słowo z języka docelowego lub innego języka obcego, który znamy.
Najprostszym tropem jest oczywiście podobieństwo danego wyrazu do jego odpowiednika w naszym rodzimym języku.
| po angielsku | po polsku |
| playbanana | banan |
| playchocolate | czekolada |
| playpiano | pianino |
Łatwo zapamiętać, prawda?
Zdarza się jednak tak, że słowo w obcym języku, choć przypomina wyraz rodzimy, ma zupełnie inne od niego znaczenie. Czy angielskie carnation to po polsku karnacja? Sprawdźmy:
I tu pojawia się haczyk. Carnation to nie karnacja, desk to nie deska, salad to nie sałata, a fabric to nie fabryka.
Pomysł z zapamiętywaniem przez skojarzenia bierze w łeb! Frustracja tym większa, że niektóre angielskie słowa wyglądają dokładnie tak jak słowa z języka polskiego. W angielskim słowniku znajdziemy knot, gust, order, paragon, ale... No właśnie – to nie polski knot, gust, order czy paragon! I bądź tu człowieku mądry.
Podstępne te słówka, prawda? Nie bez powodu nazwano je false friends, czyli fałszywymi przyjaciółmi.
Jak sobie z nimi radzić? Niektórzy sugerują, żeby od fałszywych przyjaciół trzymać się z daleka, ale w języku nie jest to takie proste. Musimy zatem jakoś te kłopotliwe wyrazy oswoić. Przede wszystkim zachowajmy czujność, gdy nowe słowo łudząco przypomina wyraz z języka rodzimego – zawsze warto wtedy zajrzeć do słownika i sprawdzić przykładowe zdania, które pokażą kontekst użycia danego słowa. A jeśli chcecie być przygotowani na atak fałszywych przyjaciół, zapoznajcie się z listami, które przedstawiają takie pary słów w interesujących Was językach.
Wybraliśmy dla Was prawie pięćdziesiąt par z języka angielskiego i polskiego. Możecie je spotkać na różnych etapach przygody z nauką języka angielskiego.
| angielskie słowo | znaczy po polsku | nie mylić z polskim słowem | angielskie tłumaczenie | ||
| play dress | ⇒ | sukienka | dres | ⇒ | playtracksuit |
| play desk | ⇒ | biurko | deska | ⇒ | playboard, playplank |
| play table | ⇒ | stół | tablica | ⇒ | playboard; playblackboard; playplaque |
| play pasta | ⇒ | makaron | pasta | ⇒ | playpaste; playspread |
| play actually | ⇒ | w rzeczywistości, właściwie | aktualnie | ⇒ | playcurrently |
| play chef | ⇒ | szef kuchni | szef | ⇒ | playboss |
| play receipt | ⇒ | paragon | recepta | ⇒ | playprescription |
| play closet | ⇒ | szafa | klozet | ⇒ | playloo, playlav, playtoilet |
| play order | ⇒ | zamówienie | order | ⇒ | playmedal |
| play notes | ⇒ | notatki | notes | ⇒ | playnotebook |
| play speaker | ⇒ | głośnik; mówca | spiker | ⇒ | playannouncer, playbroadcaster |
| play salad | ⇒ | sałatka | sałata | ⇒ | playlettuce |
| play magazine | ⇒ | magazyn (czasopismo) | magazyn | ⇒ | playwarehouse |
| play pupil | ⇒ | uczennica, uczeń; źrenica | pupil(ek) | ⇒ | playteacher's pet; playblue-eyed boy |
| play criminal | ⇒ | przestępca | kryminał | ⇒ | playdetective story |
| play novel | ⇒ | powieść | nowela | ⇒ | playnovella |
| play herb | ⇒ | zioło | herb | ⇒ | playcoat of arms |
| play ordinary | ⇒ | zwykły, przeciętny | ordynarny | ⇒ | playvulgar, playfoul-mouthed, playcrude |
| play olive | ⇒ | oliwka | oliwa | ⇒ | playolive oil |
| play lecture | ⇒ | wykład | lektura | ⇒ | playreading; playset book |
| play paragraph | ⇒ | akapit, ustęp | paragraf | ⇒ | playarticle |
| play pension | ⇒ | emerytura | pensja | ⇒ | playsalary |
| play sympathy | ⇒ | współczucie | sympatia | ⇒ | playaffection, playliking |
| play eventually | ⇒ | w końcu | ewentualnie | ⇒ | playpossibly, playalternatively |
| play economy | ⇒ | gospodarka | ekonomia | ⇒ | playeconomics |
| play data | ⇒ | dane | data | ⇒ | playdate |
| play evidence | ⇒ | dowód | ewidencja | ⇒ | playfiles, playrecord |
| play paw | ⇒ | łapa | paw | ⇒ | playpeacock |
| play fatal | ⇒ | śmiertelny; kardynalny (błąd) | fatalny | ⇒ | playterrible, playdreadful, playhorrible, playdisastrous |
| play transparent | ⇒ | przezroczysty | transparent | ⇒ | playbanner |
| play hazard | ⇒ | niebezpieczeństwo | hazard | ⇒ | playgambling |
| play fabric | ⇒ | tkanina | fabryka | ⇒ | playfactory |
| play caravan | ⇒ | przyczepa kempingowa | karawan | ⇒ | playhearse |
| play gymnasium | ⇒ | sala gimnastyczna | gimnazjum | ⇒ | playjunior high school |
| play rower | ⇒ | wioślarz | rower | ⇒ | playbicycle |
| play consequent | ⇒ | wynikający z czegoś | konsekwentny | ⇒ | playconsistent |
| play audition | ⇒ | przesłuchanie (np. do chóru) | audycja | ⇒ | playprogramme, playbroadcast |
| play wagon | ⇒ | wóz | wagon | ⇒ | playcarriage |
| play carnation | ⇒ | goździk | karnacja | ⇒ | playcomplexion |
| play pulpit | ⇒ | ambona | pulpit | ⇒ | playdesktop |
| play lunatic | ⇒ | szaleniec | lunatyk | ⇒ | playsleepwalker |
| play knot | ⇒ | węzeł; wiązać | knot | ⇒ | playcandlewick, playwick |
| play gust | ⇒ | podmuch wiatru | gust | ⇒ | playtaste |
| play paragon | ⇒ | wzór, model | paragon | ⇒ | playreceipt |
| play preservative | ⇒ | środek konserwujący | prezerwatywa | ⇒ | playcondom |
| play physician | ⇒ | lekarz, doktor | fizyk | ⇒ | playphysicist |
| play manifestation | ⇒ | oznaka, dowód | manifestacja | ⇒ | playdemonstration |
| play accord | ⇒ | zgoda, układ, porozumienie | akord | ⇒ | playchord |
Pora na przedstawienie wybranych par w zdaniach, które pokazują je w kontekście i mogą pomóc w zapamiętaniu różnic znaczeniowych:
- desk – board
| playDebbie's slowly growing out of her old desk. The chair's too small for her, too. | Debbie powoli wyrasta ze swojego starego biurka. Krzesło też jest dla niej za małe. |
| playWho's been using the ironing board? Fold it up, please! | Kto korzystał z deski do prasowania? Proszę ją złożyć! |
- dress – tracksuit
| playIt's a lovely dress. Are you going to wear it for the party? | To śliczna sukienka. Założysz ją na imprezę? |
| playI need a new tracksuit for the gym. The old one's shrunk in the wash. | Potrzebny mi nowy dres na siłownię. Stary skurczył się w praniu. |
- magazine – warehouse
| playI'll buy some magazines for Kate to read in hospital. | Kupię kilka czasopism, żeby Kate miała co czytać w szpitalu. |
| playOur main warehouse is behind the factory. | Nasz główny magazyn jest za fabryką. |
- criminal – detective story
| playHe's a notorious criminal. The police have been after him for years. | To głośny przestępca. Policja od lat go poszukuje. |
| playDo you read detective stories? I love them! | Czytasz kryminały? Ja je uwielbiam! |
- eventually – alternatively
| playAfter weeks of countless consultations and medical tests, he was eventually diagnosed with a rare heart condition. | Po tygodniach niezliczonych konsultacji i badań medycznych, w końcu zdiagnozowano u niego rzadką chorobę serca. |
| playUse cellotape, or alternatively string, for the best result. | Dla najlepszego efektu użyj taśmy klejącej, ewentualnie sznurka. |
- pension – salary
| playMy grandma's pension is not enough to cover all her essential expenses. | Emerytura mojej babci nie starcza jej na pokrycie niezbędnych wydatków. |
| playThe salary the new company has offered me is much higher than what I used to get from the previous employer. | Pensja, którą zaproponowała mi nowa firma, jest o wiele wyższa od tego, co dostawałem od poprzedniego pracodawcy. |
- paw – peacock
| playI'm afraid your dog's broken its paw. | Obawiam się, że twój pies złamał sobie łapę. |
| playI think peacocks are the most beautiful birds. | Uważam, że pawie to najpiękniejsze ptaki. |
- caravan – hearse
| playWe're going to Italy for a month. We're hiring a caravan! | Jedziemy na miesiąc do Włoch. Wynajmiemy przyczepę kempingową! |
| playHe could see his brother's coffin through a small window in the back of the hearse. | Przez okienko w tyle karawanu widział trumnę brata. |
- knot – wick
| playCan you help me untie this knot on the rope? | Możesz mi pomóc rozwiązać ten węzeł na linie? |
| playThe wick's wet and that's why it won't catch fire. | Knot jest mokry i dlatego nie chce się zapalić. |
Jeśli znacie inne sposoby na zapamiętanie różnic znaczeniowych między wyrazami w wymienionych w artykule parach, zachęcamy do podzielenia się nimi w komentarzach pod tekstem.
