Jak po angielsku mówić o prawdzie i fałszu

Economical with the truth, czyli oszczędzamy tak, jak umiemy

Ostatnio spędzamy ze sobą dużo czasu w domu i prześcigamy się w wymyślaniu wspólnych gier i zabaw. Najnowszy pomysł taty to zabawa pod tytułem wykrywacz kłamstw. Średnio mi się podoba ta gierka, bo tata jakoś tak zwykle pokieruje, że to on jest tym wykrywaczem. A zasady gry są bezwzględne.

Tata należy do tych, którzy zawsze mają jakieś przeczucie, że trzeba jeszcze podrążyć, jeszcze przycisnąć delikwenta, tzn. konkretnie mnie i młodszego brata, Grześka. Na szczęście mamy z bratem sztamę i młody rozumie, co to znaczy trzymać gębę na kłódkę. Zdążyłem go też trochę przeszkolić, jak naginać prawdę w taki sposób, żeby tata nie mógł się od razu połapać. Nie było łatwo, bo młody czasem w stresie odlatuje i wrzuca taką nawijkę, że tata z marszu coś podejrzewa. Na dodatek, jeszcze do niedawna Grzesiek nie mógł znieść przeszywającego wzroku taty i szybko zaczynał się czerwienić, a wtedy już było oczywiste, że opowiada bujdy, które nie trzymają się kupy. No ale to przeszłość. Teraz radzimy sobie z bratem znacznie lepiej i częściej udaje nam się przemycić jakieś kłamstewko.

Mama na ogół jest po naszej stronie i stara się nas wybronić. To pewnie dlatego, że tata jej też nie odpuszcza – podsłuchaliśmy, jak w kuchni mówił do mamy, że woli, żeby była z nim brutalnie szczera niż kłamała w żywe oczy. Oczywiście udajemy, że nic takiego nie słyszeliśmy.

Ale żeby nie wyglądało, że całkiem żyjemy w kłamstwie, co to to nie. Możecie mi wierzyć, przysięgam!

Czy tak jak tata naszego bohatera, nie zawsze radzicie sobie z rozróżnieniem prawdy od kłamstwa? Nie ma się czego wstydzić! Niestety, nikt z nas nie jest wyposażony we wbudowany wykrywacz kłamstw, a technik mijania się z prawdą jest wiele. Bardzo łatwo ulec różnym formom manipulacji, zwłaszcza w czasach, kiedy fałszywe informacje publikowane w różnych źródłach są na porządku dziennym.

Co można zrobić? Zacznijmy od opanowania angielskiego słownictwa z tematu prawda i fałsz. ;)

Zainteresowani? Do dzieła!

true

truetrue

prawdziwy

lie

lielie

kłamstwo

playtruth prawda
playlie kłamstwo

Prawdopodobnie spotkaliście się z zadaniami typu prawda-fałsz, w których trzeba ocenić, czy jakieś stwierdzenie pokrywa się z treścią tekstu czy też nie. Angielska nazwa takich zadań to true or false questions.

playtrue prawdziwy
playfalse fałszywy

przymiotniki honest, dishonest, sincere, insincere

Szczery aż do bólu znacie to wyrażenie? Jego angielski odpowiednik to brutally honest. Nie zawsze chcemy usłyszeć prawdę, zwłaszcza jeśli ktoś chce nam powiedzieć, co o nas myśli... Na ogół jednak prawdomówność to bardzo zacna cecha. Jakimi angielskimi przymiotnikami można opisać osoby, które wzdragają się przed kłamstwem? Spójrzcie na kilka przykładów.

honest

honesthonest

uczciwy, szczery, prawdomówny

truthful

truthfultruthful

prawdomówny

playhonest uczciwy, szczery, prawdomówny
playsincere szczery
playtruthful prawdomówny
playtrustworthy godny zaufania

A teraz o kłamcach:

dishonest

dishonestdishonest

nieuczciwy

insincere

insincereinsincere

nieszczery

playdishonest nieuczciwy
playinsincere nieszczery
untruthful kłamliwy
untrustworthy niegodny zaufania, niewiarygodny
playdeceitful kłamliwy, oszukańczy

oszuści, kłamcy, krzywoprzysięzcy

Dla tych, którzy w różnych sytuacjach mijają się z prawdą, przewidziano też kilka rzeczowników, np:

liar

liarliar

kłamca

playliar kłamca
playcheat oszust, szuler
conman
con artist
oszust, naciągacz
trickster oszust, naciągacz
phoney oszust, pozer
perjurer krzywoprzysięzca

prawda i kłamstwo w rozmowie

A teraz kilka kwestii dialogowych z odniesieniami do prawdy i fałszu:

To tell you the truth,... Prawdę mówiąc,...
I swear! Przysięgam!
I wouldn't swear to it.
I couldn't swear to it.
Głowy nie dam sobie uciąć (czy to prawda).
This can't be true. To nie może być prawda.
playUnbelievable! Niewiarygodne!
My lips are sealed! Nie pisnę pary z ust! Buzia na kłódkę!
Top secret! Tajne przez poufne!

czasowniki i idiomy o kłamaniu

Oczywiście, najprostszym czasownikiem, który oznacza, że ktoś nie mówi prawdy, jest czasownik lie, czyli kłamać. Spójrzcie, jak jeszcze można określić przypadłość mijania się z prawdą:

cheat

cheatcheat

oszukiwać, ściągać

fool

foolfool

nabrać, oszukać, zwieść

playcheat oszukiwać
Jack always cheats when we play bridge.
playdeceive oszukiwać, okłamywać
We were deceived by our business partner.
playmislead wprowadzać w błąd
He mislead us into thinking that he was in charge of the place.
playpretend udawać
Stop pretending you love me!
playfool nabierać, oszukiwać, zwodzić
You won't fool me again!
manipulate manipulować
Don't let them manipulate you! Be very attentive to what they say.
fabricate zmyślać; fałszować
He fabricated the whole story to avoid being sacked.
take somebody in nabierać kogoś, wkręcać
It looks like we were taken in by that guy. These aren't real stones, just some crap.

take somebody for a ride nabierać kogoś, robić kogoś w konia
Be careful with Brian, he's taking you for a ride.
pull the wool over somebody's eyes mydlić komuś oczy
Stop pulling the wool over her eyes and tell her about your plans.
lead somebody up the garden path oszukać kogoś, wpuścić kogoś w maliny
I'm not sure I can trust Josh. I think he may be leading me up the garden path.
have somebody on
put somebody on
nabierać kogoś
This can't be true! You're having me on!
pull somebody's leg robić kogoś w konia, nabijać kogoś w butelkę
I don't believe you did that. You're just pulling my leg.
feed somebody a line wciskać komuś kit
They fed me a line about having some technical problems at the moment.
bend/stretch the truth naciągać prawdę
I think they're stretching the truth not to lose our support.
put on an act udawać, ostawiać teatrzyk
Just ignore him. He's just putting on an act, as usual.
lie through one's teeth kłamać w żywe oczy
She lied to me through her teeth! I didn't believe a word she said.
spin (somebody) a story
spin (somebody) a tale
opowiadać bujdy, sprzedać komuś jakąś historyjkę
He tried to spin me a story about having to go to hospital.
live a lie żyć w kłamstwie
How can you live a lie and not tell Judith you spent ten years in prison?!

unreal, pretended i inne przymiotniki

A teraz lista przykładowych kolokacji z przymiotnikami, które oznaczają, że coś jest nieprawdziwe (ang. unreal). Sztuczne zęby, fikcyjne małżeństwo, podrobiony podpis każdy znajdzie tu coś dla siebie.

playfake sztuczny, podrobiony, nieprawdziwy
news/passport/snow/passenger
playartificial sztuczny
flowers/smile/light
playfalse fałszywy, sztuczny, nieprawdziwy
teeth/eyelashes/beard/swearing/witness
mock udawany, pozorny; próbny
surprise; exam
sham pozorowany, fikcyjny
marriage/deal/transaction

dummy podrabiany, zabawkowy
passenger/gun
phoney udawany, podrobiony
smile/address
feigned udawany, pozorowany, fałszywy
sickness/amusement/surprise
assumed przybrany (nieprawdziwy); udawany, pozorowany
name/kindness/sympathy
bogus fałszywy, fikcyjny; zmyślony
account/documents/passport
playforged słałszowany, podrobiony
signature/passport/painting

fake news i inne sposoby wciskania kitu

Trudno do jednego worka wrzucić krzywoprzysięstwo w sądzie (perjury) i niewinne kłamstewko (white lie), którego celem może być poprawienie komuś nastroju, niemniej jednak są to formy zakłamywania rzeczywistości mniej lub bardziej szkodliwe. Wybraliśmy dla Was jeszcze kilka przykładów:

fib bujda, kłamstewko
sweet little lie drobne kłamstewko
hoax głupi żart, mistyfikacja
spoof szachrajstwo, kant; parodia, imitacja
shenanigans machlojki, przekręty
half-truth półprawda
fake news fałszywa wiadomość rozprzestrzeniana przez media
misinformation dezinformacja
dummy atrapa, imitacja
playfront maska (udawane uczucie); przykrywka (dla szemranego biznesu)

And, last but not least:

bullshit bzdury, brednie (delikatnie mówiąc)

podejrzenia

Jak rozpoznać łgarza? Przecież na co dzień nie mamy pod ręką wykrywacza kłamstw. Powiedzenie mówi, że aby złapać złodzieja, trzeba samemu być złodziejem (ang. It takes a thief to catch a thief). Co o tym myślicie?

Spójrzcie na słownictwo związane z podejrzeniami.

suspect

suspectsuspect

podejrzewać

lie detector wykrywacz kłamstw
smell a rat czuć pismo nosem, wyczuć podstęp, podejrzewać coś
playsuspect podejrzewać
playsuspicion podejrzenie
not hold water nie trzymać się kupy
have a hunch
have a sneaking suspicion
mieć przeczucie, podejrzewać coś
fishy podejrzany, kantowany

Fałszywa skromność (false modesty) jest wprawdzie najmniej szkodliwym spośród rozmaitych fałszerstw, niemniej jednak staramy się jej wystrzegać. Zakończymy zatem szczerym wyznaniem: ten artykuł to kawał dobrej roboty.

Do następnego!

Zostaw komentarz:
Zaloguj się aby dodać komentarz. Nie masz konta? Zarejestruj się.
Komentarze (2)

Genialne!

bardzo przydatne! Polecam :)

Postaw nam wirtualną kawę