Say, tell, speak, talk — jak rozróżnić i kiedy używać?
Co ludzie powiedzą, czyli jak śpiewająco przetrwać dzień w pracy
Wszyscy w biurze wiedzą, że lubię śpiewać. Aż dziw, że nikt jeszcze nie powiedział żadnego dobrego słowa na ten temat. Może są nieśmiali?
Mam bardzo bogaty repertuar, z którego chętnie czerpię. Dziś uczepiła się mnie taka jedna piosenka, a potem już poszła fala – szlagiery kilku pokoleń, jeden za drugim. Rozkręciłam się na całego. Talk like that (The Presets), Don't speak (No doubt), Tell me lies (Fleetwood Mac), Say Say Say (Paul McCartney i Michael Jackson). I mogłabym tak bez końca, ale przy Tell me you love me (Demi Lovato) z gabinetu wyjrzał kierownik i oznajmił:
| We need to talk. |
Oczywiście całkowicie ostudził mój zapał. Ale tacy już są niektórzy szefowie – podcinają skrzydła samorodnym talentom.
Jak widzicie, w języku angielskim mamy do wyboru kilka czasowników związanych z mówieniem. Czy umiecie je rozróżnić i używać poprawnie?
kiedy używamy czasownika say
Spośród czasowników, które w języku angielskim odnoszą się do mówienia, say ma najbardziej ogólne znaczenie.
| What did you say? | Co powiedziałeś? |
| I said no! | Powiedziałam nie! |
| Say something! | Powiedz coś! |
| He says (that) he loves me. | Mówi, że mnie kocha. |
| He didn't say a word. | Nie powiedział ani słowa. |
Jeśli chcemy zaznaczyć, że powiedziano coś komuś, dodajemy przyimek to:
| She said to me that she wasn't interested. | Powiedziała mi, że nie jest zainteresowana. |
Say znajdziecie także w idiomach, np.
| to say the least | delikatnie mówiąc |
| it goes without saying | to się rozumie samo przez się |
| What do you have to say for yourself? | Co masz na swoje usprawiedliwienie? |
kiedy używamy czasownika tell
Jeśli zaznaczamy osobę, która jest adresatem wypowiedzi, właściwy będzie czasownik tell. Używa się go również w znaczeniu kazać.
| tell someobody something | powiedzieć coś komuś |
| tell somebody that... | powiedzieć komuś, że... |
| tell somebody to do something | kazać komuś coś zrobić / powiedzieć komuś, żeby... |
| Tell her what happened. | Powiedz jej, co się stało. |
| I told him everything. | Powiedziałam mu wszystko. |
| She told me that she was busy. | Powiedziała mi, że jest zajęta. |
| They told me to wait outside. | Kazali mi zaczekać na zewnątrz. |
Tell może też wystąpić bez dopełnienia dalszego, w kolokacjach takich jak np. tell the truth.
| Sheila loves telling jokes. | Sheila uwielbia opowiadać kawały. |
| Tell the truth! Where were you? | Mów prawdę! Gdzie byłeś? |
Kilka idiomów z tell:
| (I'll) tell you what | Wiesz co? (= mam pomysł / zrobimy tak) |
| You're telling me! | Mnie to mówisz! / Nie musisz mi mówić. (kiedy się z kimś zgadzamy) |
| Tell me another one! | Jasne! Co jeszcze wymyślisz? (kiedy komuś nie wierzymy) |
kiedy używamy czasownika speak
Kolejny czasownik to speak, najczęściej używany w znaczeniu mówić, wypowiadać się, zabierać głos. W brytyjskiej odmianie pojawia się też w znaczeniu rozmawiać, zwłaszcza w kontekście biznesowym, oficjalnym:
| When do children start to speak? | Kiedy dzieci zaczynają mówić? |
| Do you speak French? | Mówisz po francusku? |
| I was so shocked that I could hardly speak. | Byłem tak zszokowany, że ledwo mogłem mówić. |
| He always wants to speak at our weekly meetings. | On zawsze chce się wypowiadać na naszych cotygodniowych spotkaniach. |
| Can I speak to Mr Johnson, please? | Czy mogę rozmawiać z panem Johnsonem? |
Przykładowe idiomy z czasownikiem speak:
| not be on speaking terms | nie rozmawiać ze sobą, nie odzywać się do kogoś |
| speak volumes | wymownie o czymś świadczyć |
| speak one's mind | mówić, co się myśli |
kiedy używamy czasownika talk
Czasownik talk odnosi się do rozmowy lub dłuższej wypowiedzi:
| Sheila is my best friend. We can talk for hours. | Sheila to moja przyjaciółka. Potrafimy ze sobą rozmawiać godzinami. |
| What are you talking about? Can I join in? | O czym rozmawiacie? Mogę się przyłączyć? |
| Can we talk? It's urgent. | Możemy porozmawiać? To pilna sprawa. |
| He can't stop talking! | On nie może przestać gadać! |
| Is something bothering you? Let's talk about it. | Czy coś cię trapi? Porozmawiajmy o tym. |
Czasownik talk w idiomach:
| talk shop | rozmawiać o sprawach zawodowych |
| Now you're talking! | To rozumiem! Teraz mówisz z sensem! |
| talk one's way out of something | wymówić się, wyplątać się z czegoś |
zobacz odmianę czasownika talk
Czy trochę rozjaśniliśmy Wam w głowach? To świetnie! Bo jest jeszcze mutter, blabber, whisper, chatter, stammer, mumble, blurt...
